Zmiany w ustawie o prawach konsumenta oraz w ustawie o informowaniu o cenach towarów i usług.
Mając na względzie zbliżająca się nowelizację ustawy o prawach konsumenta oraz innych ustaw, poniżej przedstawiam kluczowe w mojej ocenie elementy nadchodzących zmian.
Co jest istotne w tych zmianach z punktu widzenia przedsiębiorców?
Konieczne będzie zapoznanie się z treścią nowych przepisów i dostosowanie poszczególnych elementów działalności do wprowadzanych zasad, a z praktycznego punktu widzenia weryfikacja i najczęściej modyfikacja np:
- umów,
- regulaminów,
- regulaminów konkursów oraz akcji promocyjnych,
- mechanizmów prowadzenia obniżek cen,
- cenówek w sklepach,
- reklam związanych z informowaniem o obniżaniu cen,
- formularzy reklamacyjnych,
- zasad obsługi reklamacji,
- mechanizmów płatności danymi osobowymi.
Co się zmienia?
Dość dużo - najistotniejsze w mojej ocenie zmiany wypunktowane od 1 do 11.
- Rękojmia – niezgodność towaru z umową.
- przepisy dotyczące rękojmi konsumenckiej zostają przeniesione z kodeksu cywilnego do ustawy o prawach konsumenta,
- zmiana rękojmi za wady fizyczne i prawne na uprawnienia w razie braku zgodności towarów umową,
- sprzedawca odpowiada za niezgodność towaru z umową – zastosowanie w szczególności do umów sprzedaży, umów dostawy i umów o dzieło,
- kryteria oceny zgodności towaru z umową – w tym co do informacji zawartych w reklamie towaru,
- zasady wyłączenia odpowiedzialności sprzedawcy za towar niezgodny z umową,
- wydłużono okres, w którym ciężar dowodu zgodności towaru z umową zostaje przeniesiony na przedsiębiorcę z roku do dwóch lat od chwili dostarczenia towaru,
- gradacja uprawnień konsumenta,
- przedsiębiorca ma obowiązek odebrania od konsumenta towaru podlegającego naprawie lub wymianie,
- wydłużony termin przedawnienia roszczeń z tytułu niezgodności towaru z umową.
- Gwarancja konsumencka.
- odstępstwo od warunków gwarancji określonych w reklamie na niekorzyść konsumenta jest co do zasady bezskuteczne,
- gwarancja trwałości nie może przewidywać warunków naprawy albo wymiany mniej korzystnych dla konsumenta niż określone w przepisach o nowej rękojmi,
- Doprecyzowano jakie elementy musi zawierać oświadczenie gwarancyjne.
- Termin odpowiedzi na reklamację
- ogólny termin udzielenia przez przedsiębiorcę odpowiedzi na reklamację konsumenta do tej pory wynosił on 30 dni od dnia otrzymania reklamacji.
- termin ten został skrócony z 30 dni do 14 dni od dnia otrzymania reklamacji przez przedsiębiorcę.
- Treści cyfrowe i usługi cyfrowe.
- uregulowanie zasad zawierania umów o dostarczenie usług lub treści cyfrowych,
- nowe definicje: usługi cyfrowej, towaru z elementami cyfrowymi, środowiska cyfrowego, integracji, kompatybilności, funkcjonalności, interoperacyjności,
- terminy i sposób dostarczania treści i usług cyfrowych,
- odstąpienie od umowy o dostarczenie usług lub treści cyfrowych,
- kryteria oceny zgodności treści cyfrowej lub usługi cyfrowej z umową – w tym co do informacji zawartych w reklamie towaru,
- zasady wyłączenia odpowiedzialności sprzedawcy za treść lub usługę cyfrową niezgodną z umową,
- roszczenia konsumenta w przypadku niezgodności treści lub usługi cyfrowej z umową,
- gradacja uprawnień konsumenta,
- obowiązek informowania o aktualizacjach i dostarczania aktualizacji,
- odstąpienie od umowy a zasady wykorzystywania treści wytworzonych lub dostarczonych przez konsumenta,
- obowiązek udostępniania przez przedsiębiorcę treści wytworzonych lub dostarczonych przez konsumenta w trakcie korzystania z treści cyfrowej lub usługi cyfrowej, inne niż dane osobowe,
- zasady rozliczeń pomiędzy przedsiębiorcom a konsumentem po odstąpieniu od umowy,
- wprowadzanie zmian w usłudze lub w treści cyfrowej i obowiązek informacyjny.
- Płatność danymi osobowymi.
- ustawa o prawach konsumenta będzie miała zastosowanie w przypadku gdy w ramach umowy o dostarczanie usług cyfrowych lub treści cyfrowych świadczeniem konsumenta będzie zobowiązanie do dostarczenia danych osobowych, a dane te będą przetwarzane przez przedsiębiorcę w celu innym niż wykonania umowy lub obowiązku ustawowego,
- zrównanie płatności pieniężnej z płatnością danymi osobowymi.
- Ceny towarów i usług oraz obniżki cen
- nowe zasady komunikowania cen w przypadku informowania o obniżeniu ceny,
- obowiązek uwidaczniania informację o najniższej cenie towaru lub usługi, która obowiązywała w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki,
- szczególne zasady dla różnych kategorii towarów,
- konieczność weryfikacji czy informacja wskazuje na obniżenie ceny czy też nie,
- co do zasady brak zastosowania do ogólnych oświadczeń marketingowych, jeśli nie wskazują na obniżkę ceny oraz programów lojalnościowych,
- zastosowanie do reklamy towarów i usług,
- nowy sposób komunikacji o obniżce ceny.
- Internetowe platformy handlowe
- nowe definicje internetowej platformy handlowej oraz dostawcy internetowej platformy handlowej,
- nowe obowiązki informacyjne dostawcy internetowej platformy handlowej, m.in. obowiązek informowania o:
- głównych parametrach determinujących wyniki wyszukiwania w internetowej platformie handlowej – tzw. plasowanie produktów oraz znaczeniu tych parametrów w porównaniu z innymi parametrami,
- tym, czy osoba trzecia oferująca towary, usługi lub treści cyfrowe na internetowej platformie handlowej jest przedsiębiorcą,
- niestosowaniu przepisów dotyczących konsumentów do umowy zawieranej na internetowej platformie handlowej, jeżeli stroną tej umowy oferującą towary, usługi lub treści cyfrowe nie jest przedsiębiorca,
- podziale obowiązków związanych z umową, która jest zawierana przez konsumenta na internetowej platformie handlowej, pomiędzy osobę trzecią oferującą towary, usługi lub treści cyfrowe a dostawcę internetowej platformy handlowej.
- Obowiązek informacyjny w umowach zawieranych z konsumentami.
Obowiązek poinformowania o:
- przewidzianej przez prawo odpowiedzialności przedsiębiorcy za zgodność świadczenia z umową,
- funkcjonalności towarów z elementami cyfrowymi, treści cyfrowych lub usług cyfrowych oraz mających zastosowanie technicznych środkach ich ochrony,
- mających znaczenie kompatybilności i interoperacyjności towarów z elementami cyfrowymi, treści cyfrowych lub usług cyfrowych.
- Umowy zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość.
- Obowiązek poinformowania o:
- adresie przedsiębiorstwa, adresie poczty elektronicznej oraz numerze telefonu, pod którymi konsument może szybko i efektywnie kontaktować się z przedsiębiorcą,
- innym środku komunikacji online, jeżeli taki środek przedsiębiorca dodatkowo udostępnia, który: a) gwarantuje zachowanie pisemnej korespondencji pomiędzy konsumentem a przedsiębiorcą, w tym daty i godziny takiej korespondencji, b) spełnia wymogi trwałego nośnika, c) umożliwia szybkie i efektywne kontaktowanie się konsumenta z przedsiębiorcą.
- indywidualnym dostosowaniu ceny na podstawie zautomatyzowanego podejmowania decyzji, jeżeli przedsiębiorca takie stosuje,
- przewidzianej przez prawo odpowiedzialności przedsiębiorcy za zgodność świadczenia z umową,
- funkcjonalności towarów z elementami cyfrowymi, treści cyfrowych lub usług cyfrowych oraz mających zastosowanie technicznych środkach ich ochrony,
- mających znaczenie kompatybilności i interoperacyjności towarów z elementami cyfrowymi, treści cyfrowych lub usług cyfrowych,
- obowiązek wymagania od konsumenta złożenia oświadczenia, że przyjął do wiadomości informację o utracie prawa do odstąpienia od umowy z chwilą jej pełnego wykonania przez przedsiębiorcę, jeżeli na wyraźne żądanie konsumenta wykonywanie usługi ma się rozpocząć przed upływem terminu do odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa.
- Prawo telekomunikacyjne
Używanie telekomunikacyjnych urządzeń końcowych i automatycznych systemów wywołujących dla celów marketingu bezpośredniego lub przesyłania niezamówionej informacji, bez zgody abonenta lub użytkownika końcowego, stanowić będzie czyn nieuczciwej konkurencji.
- Nieuczciwe praktyki rynkowe
- definicja produktu obejmie usługi cyfrowe oraz treści cyfrowe,
- nowa definicja „plasowania”,
- wprowadzanie na rynek unijny produktów o podwójnej jakości (odmiennej dla różnych krajów) zostało uznane za działanie wprowadzające w błąd,
- informacjami, których pominięcie może stanowić zaniechanie wprowadzające w błąd, będą:
- informacje o tym, czy osoba trzecia oferująca produkty na internetowej platformie handlowej jest przedsiębiorcą,
- informacje o tym, czy i w jaki sposób przedsiębiorca zapewnia, aby publikowane opinie pochodziły od konsumentów, którzy używali danego produktu lub go nabyli – w przypadku przedsiębiorcy, który umożliwia dostęp do wystawionych przez konsumentów opinii o produktach,
- informacje o zasadach i parametrach plasowania produktów.
- nieuczciwymi praktykami rynkowymi będą praktyki rynkowe wprowadzające w błąd takie jak np.:
- podawanie wyników wyszukiwania bez wyraźnego ujawnienia płatnej reklamy lub płatności dokonanej specjalnie w celu uzyskania wyższego plasowania produktów w ramach wyników wyszukiwania – w odpowiedzi na internetowe wyszukiwanie konsumenta,
- twierdzenie przez przedsiębiorcę, który umożliwia dostęp do opinii konsumentów o produktach, że te opinie zostały zamieszczone przez konsumentów, którzy używali danego produktu lub go nabyli, mimo że przedsiębiorca ten nie podjął uzasadnionych i proporcjonalnych kroków, aby sprawdzić, czy opinie te pochodzą od tych konsumentów,
- zamieszczanie lub zlecanie zamieszczania innej osobie nieprawdziwych opinii lub rekomendacji konsumentów albo zniekształcanie opinii lub rekomendacji konsumentów w celu promowania produktów.
Z dużym przekonaniem, można stwierdzić, że zmiany te wejdą w życie 1 stycznia 2023 r.
Żywimy nadzieję, iż to skrócone podsumowanie najważniejszych zmian pozwoli Państwu przygotować się do nich, gdyż nie wątpimy, że organy kontrolne również będą przygotowane.
W razie jakichkolwiek wątpliwości lub problemów prawnych – pozostajemy do Państwa dyspozycji i zapraszamy serdecznie do kontaktu.